Agufié(-roussas)
Rosa rubiginosa
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Nom en français : Églantier couleur de rouille.
Descripcioun :Aquel agufié, Rosa rubiginosa, fai parti dóu group d'agoulencié qu'an de glando resinouso dessouto li fueio, ço que ié dounon aquesto coulour roussasso. Trachis dins li relarg dubert coume lis orle de bos. Se destrìo de Rosa micrantha qu'a lis estile lanu, si flour soun mai grando e peréu soun óurifice calicinau pu larg.
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...), riche en vitamino C e anti-enflamatiéu, que soun bon à manja, majamen en counfituro.
Port : Aubret
Taio : 1 à 3 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 30 à 50 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Orle de bos
- Espinas
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuroupenco
Ref. sc. : Rosa rubiginosa L., 1771
Erbo-di-frisoun
Vallisneria spiralis
Hydrocharitaceae
Àutri noum : Embuscun, Limoun.
Noms en français : Vallisnérie, Vallisnérie en spirale.
Descripcioun :L'erbo-di-frisoun es uno planto diouïco que fai de coulounìo emé si fiéu ; li fueio soun verdo, longo, plato e larjo de 10 à 15 mm. Pèr li flour leissaren counta F. Mistral (Mirèio, cant V) "(...) l'erbeto di frisoun ; - A dos floureto, separado - Bèn sus dos planto, e retirado (...) - Mai quand vèn de l'amour pèr éli la sesoun - Uno di flour, touto souleto, - Mounto sus l'aigo risouleto - E laisso au bon soulèu espandi soun boutoun ; (...) - I'a l'autro flour qu'es trefoulido, - E la vesès, d'amour emplido, - Que nado tant que pòu pèr ié faire un poutoun. - E, tant que pòu, se desfrisouno - De l'embuscun que l'empresouno"...
Usanço :Li fueio sarien manjado dins l'Asìo dóu levant.
Port : Erbo
Taio : 20 à 60 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Idroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Vallisneria
Famiho : Hydrocharitaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 3
Ø (o loungour) enflourejado : 0,5 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Aigo
- Ribiero
- Roubino
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Subretroupicalo
Ref. sc. : Vallisneria spiralis L., 1753